Σύνταξη Αναπηρίας
Όλοι οι ασφαλισμένοι του e-ΕΦΚΑ που έχουν ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω δικαιούνται αναπηρική σύνταξη, ανεξάρτητα από το πότε ξεκίνησαν την ασφάλισή τους ή σε ποιο πρώην ταμείο του e-ΕΦΚΑ ανήκαν. Από 1/1/2025 και οι ασφαλισμένοι του πρώην ΟΓΑ εντάσσονται πλήρως στο νέο νομοθετικό πλαίσιο και το ελάχιστο ποσοστό αναπηρίας για σύνταξη ορίζεται στο 50%, όπως ισχύει και για τους υπόλοιπους ασφαλισμένους. Σύμφωνα με τον Ν. 5157 (ΦΕΚ 187/15-11-2024, άρθρο 43), δεν απαιτείται διακοπή της ασφαλιστέας απασχόλησης για να δικαιούται κάποιος σύνταξη λόγω αναπηρίας.
Αναλυτικές πληροφορίες για συντάξεις αναπηρίας μπορείτε να βρείτε στην εγκύκλιο εδώ στις αρμόδιες υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ ή στο τηλ. 1555.
Έτη ασφάλισης για σύνταξη αναπηρίας
Οι ασφαλισμένοι του e-ΕΦΚΑ δικαιούνται κύρια σύνταξη λόγω αναπηρίας εφόσον πληρούν μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις ασφάλισης:
- Έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 15 έτη (ή 4.500 ημέρες ασφάλισης) σε κλάδο κύριας ασφάλισης.
- Έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 5 έτη (ή 1.500 ημέρες ασφάλισης), εκ των οποίων τουλάχιστον 2 έτη (ή 600 ημέρες ασφάλισης) να είναι εντός των τελευταίων 5 ετών πριν την ημερομηνία έναρξης της αναπηρίας.
- Έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 1 έτος (ή 300 ημέρες ασφάλισης) και δεν έχουν συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας τους.
Αιτήσεις σύνταξης που είχαν απορριφθεί λόγω απασχόλησης
Οι αιτήσεις για αναπηρική σύνταξη που είχαν υποβληθεί από την 1η Ιανουαρίου 2024 έως τη δημοσίευση του N. 5157, ΦΕΚ 187/15-11-2024 και είχαν απορριφθεί λόγω μη προηγούμενης διακοπής της απασχόλησης, δικαιούνται να επανυποβληθούν εντός 6 μηνών από τη δημοσίευση του Ν. 5157 (ΦΕΚ 187/15-11-2024, άρθρο 43).
Πλήρης Σύνταξη Γήρατος λόγω Αναπηρίας
Ιδιωτικός τομέας
Οι ασθενείς που πάσχουν από Κυστική Ίνωση με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67% και όσοι έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση πνευμόνων δικαιούνται πλήρη σύνταξη γήρατος λόγω αναπηρίας του Ν. 612/1977 (Α΄ 164) , ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας, εφόσον συμπληρώσουν 15 έτη ή 4.050 ημέρες ασφάλισης στους ασφαλιστικούς οργανισμούς αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης ΦΕΚ 170/5-8-2011, άρθρο 37, παρ. 4, Ν. 3996/2011
Δημόσιο
Οι ασθενείς που πάσχουν από Κυστική Ίνωση με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67% και όσοι έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση πνευμόνων εντάσσονται στις ειδικές παθήσεις του π.δ. 169/2007 (Α΄ 210), άρθρο, παρ. 1 και δικαιούνται πλήρη σύνταξη γήρατος λόγω αναπηρίας του Ν. 612/1977 (Α΄ 164) ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας, εφόσον συμπληρώσουν 15ετή πλήρη πραγματική συντάξιμη υπηρεσία στο δημόσιο ΦΕΚ A’235 /26-11-2020, άρθρο 45, Ν. 4756/2020 και ΦΕΚ 265/5-12-2006, άρθρο 3, παρ.1, Ν.3513/2006. Στο δημόσιο για τον προσδιορισμό του ποσοστού αναπηρίας απαιτείται εξέταση από την υγειονομική επιτροπή ΑΣΥΕ πριν την αποχώρηση του υπαλλήλου από την υπηρεσία.
Κριτήρια και ποσό σύνταξης δημοσίου
- Για τη συνταξιοδότηση στο δημόσιο αρκεί 15ετής πλήρης πραγματική συντάξιμη υπηρεσία χωρίς όριο ηλικίας και ανεξάρτητα από το αν υπάλληλος αποχώρησε από την υπηρεσία με παραίτηση ή απολύθηκε λόγω ανικανότητας.
- Η σύνταξη που δικαιούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι αυξημένη και αντιστοιχεί σε περίπου 35 έτη υπηρεσίας. Μαζί με τη σύνταξη δικαιούνται και ένα προσωπικό και αμεταβίβαστο επίδομα ανικανότητας.
- Tο όργανο που διαπιστώνει το είδος της πάθησης και το ποσοστό ανικανότητας είναι η Ανώτατη Στρατού Υγειονομική Επιτροπή (ΑΣΥΕ), η οποία εδρεύει στο 401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο.
Διαδικασία παραπομπής στην ΑΣΥΕ
- Ο/Η ενδιαφερόμενος υπάλληλος πρέπει να ζητήσει με αίτηση προς την αρμόδια Διεύθυνση Συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (Γ.Λ.Κ.) την παραπομπή στην ΑΣΥΕ (Ανώτατη Στρατού Υγειονομική Επιτροπή) προκειμένου να γνωματεύσει για το είδος της πάθησης και το ποσοστό ανικανότητας. Η αίτηση γίνεται δια ζώσης ή μέσω email στο gd.sintaxeondt@efka.gov.gr
- Για διευκόλυνση της Επιτροπής ΑΣΥΕ κρίνεται σκόπιμο να συνοδεύεται η αίτηση από την ιατρική γνωμάτευση ΚΕΠΑ.
- Η αρμόδια Διεύθυνση Συντάξεων εκδίδει παραπεμπτικό έγγραφο, το οποίο κοινοποιείται και στον ενδιαφερόμενο υπάλληλο.
- Ο/Η υπάλληλος επικοινωνεί με την ΑΣΥΕ για να καθοριστεί ο τόπος και ο χρόνος εξέτασης. Ηλεκτρονικά ραντεβού για ΑΣΥΕ: https://gramasye.army.gr/
- Όταν ολοκληρωθεί η εξέταση του υπαλλήλου από την επιτροπή της ΑΣΥΕ, η γνωμάτευση της ΑΣΥΕ αποστέλλεται στη Διεύθυνση Συντάξεων, η οποία την κοινοποιεί στον/στην ενδιαφερόμενο.
- Αφού ο ενδιαφερόμενος ΄λάβει την απόφαση της ΑΣΥΕ με το ποσοστό ανικανότητας, τότε μπορεί να ξεκινήσει τη διαδικασία συνταξιοδότησης του στο αρμόδιο Τμήμα Προσωπικού της υπηρεσίας του.
Σημαντικό: Πριν την ολοκλήρωση της διαδικασίας, ο υπάλληλος δεν πρέπει να κινήσει τη διαδικασία αποχώρησης από την υπηρεσία.
Πλήρης Σύνταξη Γήρατος Γονέων, Συζύγων, Αδελφών λόγω Αναπηρίας
Οι γονείς, οι σύζυγοι και τα αδέλφια ασθενών με Κυστική Ίνωση με ποσοστό αναπηρίας, δικαιούνται πλήρη συνταξιοδότηση γήρατος λόγω αναπηρίας μετά από 7.500 ημέρες εργασίας ή 25 έτη ασφάλισης (χρόνος πραγματικής ή προαιρετικής ασφάλισης) από την ημερομηνία υπαγωγής τους στην ασφάλιση. (ΦΕΚ 170/5-8-2011, άρθρο 37, παρ.1, Ν.3996/2011)
Το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για τους γονείς, συζύγους, αδέλφια των αναπήρων ασθενών είναι το 55ο έτος. Για όσους έχουν συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης μέχρι 18/8/2015 και εφόσον διαπιστώνεται ότι υπήρχε η αναπηρία του προστατευόμενου μέλους της οικογένειας μέχρι την ημερομηνία αυτή, εξακολουθούν να συνταξιοδοτούνται ανεξαρτήτως ηλικίας. (Ν.4336/2015, άρθρο 2, παραγρ. Ε, υποπαράγρ. Ε.3)
Σύνταξη Αναπήρων Ορφανών Τέκνων
Με τις διατάξεις του νόμου Ν.5078/2023 (ΦΕΚ 211/20-12-2023), όσον αφορά τη σύνταξη σε ορφανά τέκνα με αναπηρία, ενοποιούνται οι κανόνες χορήγησης σύνταξης στα αμφοτεροπλεύρως (που έχουν χάσει και τους δύο γονείς) ορφανά τέκνα με βαριές αναπηρίες και αίρεται η ανισότητα ανάμεσα στον Ιδιωτικό και το Δημόσιο τομέα. Συγκεκριμένα, με την νέα ρύθμιση επεκτείνεται ρητώς στο Δημόσιο και στο πρώην ΝΑΤ η εφαρμογή της ειδικής ρύθμισης (που ήδη ισχύει και εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που ο θανών γονέας προέρχεται από τον Ιδιωτικό τομέα) που προβλέπει ότι τα αμφοτεροπλεύρως ορφανά τέκνα με βαριά αναπηρία λαμβάνουν το 100% της σύνταξης των γονέων τους (από 50% που ισχύει με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο).
Εργασία Συνταξιούχων
Με τις διατάξεις του νόμου Ν.5078/2023 (ΦΕΚ 211/20-12-2023) όλοι οι εξ ιδίου δικαιώματος συνταξιούχοι του e-ΕΦΚΑ, (γήρατος, αναπηρίας, γήρατος λόγω αναπηρίας) μπορούν να εργάζονται χωρίς να περικόπτεται η κύρια και η επικουρική σύνταξη τους, προκειμένου να ενθαρρυνθεί η επανένταξη τους στην αγορά εργασίας.
Με βάση το άρθρο 114 του νέου νόμου οι συνταξιούχοι μπορούν να εργασθούν με τις προϋποθέσεις του π. ΙΚΑ και, μάλιστα, χωρίς να επιβαρύνονται με κρατήσεις 10% υπέρ ΕΦΚΑ.